Integrated Farming | शेतकरी जेव्हा पिकवतो तेव्हाच देश खातो हे तुम्ही अनेकदा ऐकले असेल. पण, जो शेतकरी इतरांना खायला घालतो तोच पीक खराब झाल्यामुळे स्वतः उपाशी राहतो. पीक अपयशाची अनेक कारणे असू शकतात. परंतु, शेतकऱ्याने आपल्या शेतीच्या तंत्रात काही बदल केले तर तो हा तोटा टाळू शकतो. एवढेच नाही तर शेतीचे तंत्र बदलून चांगला नफाही मिळवता येतो.या बातमीत आम्ही तुम्हाला अशा शेती तंत्राबद्दल सांगणार आहोत ज्यामध्ये जोखीम कमी आणि नफा जास्त. आम्ही एकात्मिक शेतीबद्दल बोलत आहोत, ज्याद्वारे तुम्ही कमी जोखीम घेऊन चांगले पैसे कमवू शकता. आता तुम्ही असा विचार करत असाल. एकात्मिक शेती म्हणजे काय, तर आम्ही तुम्हाला त्याबद्दल सविस्तर सांगू.
एकात्मिक शेती म्हणजे काय? (एकात्मिक शेती प्रणाली म्हणजे काय) | Integrated Farming
एकात्मिक शेती हे एक कृषी मॉडेल आहे जिथे एकाच ठिकाणी विविध प्रकारचे शेतीशी संबंधित उपक्रम केले जातात. एकाच ठिकाणी अनेक प्रकारची पिके घेणे, कुक्कुटपालन आणि मासेमारी हा त्याचाच एक भाग आहे. कमी खर्चात शेती करण्याच्या या आधुनिक तंत्राचा हा सर्वात मोठा फायदा आहे.ते म्हणजे शेती व्यतिरिक्त छोट्या जमिनीवर इतर कामे करून शेतकरी चांगला नफा कमावतात. यासाठी त्यांना कोणताही नवीन खर्च करावा लागणार नाही आणि त्यांचे कोणतेही नुकसानही होणार नाही. आत्मनिर्भर भारत अभियानांतर्गत एकात्मिक शेतीलाही प्रोत्साहन दिले जात आहे.
हेही वाचा – Nilgiris Tree | ‘हे’ झाड तुम्हाला काही महिन्यातच करेल श्रीमंत, जाणून घ्या सविस्तर
एकात्मिक शेतीचे अनेक फायदे आहेत
कमी जमीन असलेले शेतकरी या नवीन तंत्रज्ञानाद्वारे त्यांची कमाई दुप्पट करू शकतात. शेतकरी कमी खर्चात एकाच ठिकाणी अनेक पिके घेऊ शकतात. यासोबतच नुकसान होण्याची शक्यताही कमी होते. शेतीतील कचरा जनावरांसाठी वापरता येतो. वेगवेगळ्या कामांसाठी तुम्हाला अनेक ठिकाणी जाण्याची गरज भासणार नाही. तुम्ही एकाच शेतात वेगवेगळी पिके, मत्स्यपालन आणि कुक्कुटपालन करू शकता. अशा प्रकारे निर्माण होणाऱ्या कचऱ्याचा वापर कंपोस्ट खत तयार करण्यासाठीही करता येतो. याशिवाय शेतकरी पिके वाढवून व जनावरे चरून तसेच मासे व कोंबडी पालन करून अन्न व पाणी मिळवतात. यातून शेताची सुपीकताही वाढते आणि अशा परिस्थितीत भाजीपाल्याचे पीकही चांगले येते. या पद्धतीमुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या वैयक्तिक वापरासाठी धान्य आणि भाजीपाला पिकवण्याची संधीही मिळते. याशिवाय कमी जागेत, कमी खर्चात आणि कमी साधनात पिके घेऊन आणि त्यांची विक्री करून शेतकऱ्यांना चांगले उत्पन्न मिळते.
एकात्मिक शेती सुरू करणे सोपे आहे
एकात्मिक शेती सुरू करणे खूप सोपे आहे, पिकाचे स्वरूप, प्राण्यांच्या प्रजाती, कुक्कुटपालनाचे स्थान, माशांचे प्रकार तसेच तलाव आणि बंधारे बांधणे आणि बाजाराची मागणी लक्षात घेऊन हे वेळेच्या गुंतवणुकीचे सूत्र आहे. यामुळे शेतकऱ्यांना एकात्मिक शेतीद्वारे पिकवलेल्या मालाची विक्री करणे सोपे होते.परंतु एकात्मिक शेती सुरू करण्यासाठी कृषी तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे फायदेशीर ठरते. शेतकऱ्यांच्या बजेट आणि जमिनीनुसार शेतीमध्ये योग्य गोष्टी जोडण्याचा सल्ला कृषी तज्ज्ञ देतात, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना खूप मदत होते.